Skip to content Skip to footer

Η pop-up Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη της «Ζωσιμαίας» Δημόσιας Κεντρικής Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ιωαννίνων

Ένα πειραματικό βιβλιοφιλικό project για την πόλη, που ξεκίνησε από το 2017.

Βιβλία παντού

   Η παγκόσμια πλέον τάση κάνει τα βιβλία να ξεφυτρώνουν παντού, με ευφάνταστους και αλληλέγγυους τρόπους.
  Το 2008, ο Antonio da Conceic’ο Ferreira, μετέτρεψε το λεωφορείο που οδηγούσε σε μια μικρή βιβλιοθήκη, δημιουργώντας το θεσμό «Culture on the Bus». Προσφέρει καθημερινά 15 τίτλους στο ράφι του λεωφορείου του, διαθέσιμους στους επιβάτες της γραμμής Sobradinho II- Plano Piloto, στη Βραζιλία. Αυτή η κινητή βιβλιοθήκη τούς εξασφαλίζει μια ευχάριστη και διαφωτιστική μετακίνηση. Αρχικά, ο Αντόνιο κατέγραφε ποιος δανειζόταν τι. Σήμερα όμως αδιαφορεί για το κατά πόσον οι χρήστες θα επιστρέψουν το βιβλίο. Τον ενδιαφέρει περισσότερο η σκέψη πως ένα βιβλίο αλλάζει συνεχώς χέρια. Το όνειρό του είναι η ιδέα του να εφαρμοστεί σε όλες τις γραμμές της δημόσιας συγκοινωνίας της χώρας του.
   Το bookcrossing είναι μια πρακτική, πρωτότυπη και πολύ δημοφιλής, η οποία πρωτοεμφανίστηκε τον Απρίλιο του 200, με εμπνευστή τον Ron Hornbacker, προγραμματιστή από το Missouri των ΗΠΑ. Στόχος του ήταν να δημιουργήσει μια λέσχη ελεύθερης διακίνησης βιβλίων ανά τον κόσμο και μάλιστα τελείως αυτοδιαχειριζόμενη. Η αυτοδιαχείριση αποτελούσε και το καινοτόμο της ιδέας!
   Το Επίτομο Λεξικό της Οξφόρδης συμπεριέλαβε τον ορισμό του bookcrossing στην έκδοσή του το 2004. Πρόκειται για την πρακτική του να αφήνεις ένα βιβλίο σε ένα δημόσιο χώρο, για να το βρουν και να το διαβάσουν άλλοι, οι οποίοι στη συνέχεια θα κάνουν το ίδιο. Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται για να μπορέσει ένα βιβλίο να ξεκινήσει το ταξίδι του από αναγνώστη σε αναγνώστη και από χώρα σε χώρα; Με το bookcrossing «απελευθερώνει» κανείς βιβλία σε παγκάκια, καφετέριες, σταθμούς Μετρό και γενικά σε οποιοδήποτε δημόσιο χώρο, ώστε να ταξιδέψουν ελεύθερα. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως το κίνημα του bookcrossing έχει δώσει την ευκαιρία σε έναν τεράστιο αριθμό βιβλίων να διασκορπιστούν σε ολόκληρο τον κόσμο, συγκροτώντας μία βιβλιοθήκη που βρίσκεται συνεχώς εν κινήσει.
   Μια άλλη ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία, προς αυτή την κατεύθυνση, είναι το project “Athens as a book” (Απρίλιος 2018 – Απρίλιος 2019). Ένα βιβλίο πριν την πτήση, στο αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος της Αθήνας. Οι επιβάτες που αναχωρούν από την Αθήνα, βρίσκουν … «γειτονιές βιβλίου» στις αίθουσες αναχώρησης, για μια ξεχωριστή εμπειρία ανάγνωσης. «Ταξιδεύουν» για λίγο μέσα από τις σελίδες των μεγάλων Ελλήνων ποιητών και πεζογράφων, πριν από την αναχώρηση της πτήσης τους. Σπουδαία έργα της ελληνικής λογοτεχνίας – στην ελληνική γλώσσα ή σε μετάφραση στην αγγλική – πλάι στα καθίσματα των ταξιδιωτών.
   Βιβλία λοιπόν κάθονται στα παγκάκια αλλά και τα παγκάκια γίνονται βιβλία εμπνευσμένα από την κλασική λογοτεχνία στο Λονδίνο, μία πρωτοβουλία του οργανισμού “National Literacy Trust” ο οποίος τα διέθεσε σε δημοπρασία προκειμένου, με τα έσοδα, να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση του αναλφαβητισμού στη Βρετανία (Λονδίνο 2014).

Ανταλλακτικές βιβλιοθήκες

  Μια άλλη περίπτωση Ανοικτής Βιβλιοθήκης και ,ίσως το πιο ελεύθερο παράδειγμα είναι οι Ανταλλακτικές Βιβλιοθήκες. Σήμερα σε πολλές περιπτώσεις γίνονται μεγάλες περικοπές στις βιβλιοθήκες. Κάποιες σώζονται, άλλες κλείνουν.
  Η κρίση, κάθε είδους (οικονομική, υγειονομική, κα. ) δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια για αγορές νέων βιβλίων, καθώς δεν περιλαμβάνονται στη λίστα με τα βασικά ενός νοικοκυριού. Η ανταλλαγή μεταξύ φίλων χέρι με χέρι κάποια στιγμή εξαντλείται κι αυτή. Κι έτσι ξεφυτρώνουν οι Pop up βιβλιοθήκες. Λίγο από ανάγκη, λίγο από αλληλεγγύη και με πολύ αυτοσχεδιασμό. Τηλεφωνικοί θάλαμοι, παλιά κοντέινερ, αυτοσχέδια σπιτάκια στην άκρη του δρόμου, στάσεις ΜΜΜ, γίνονται δωρεάν ανταλλακτικές βιβλιοθήκες. Άλλες ξεφυτρώνουν σε πιο πολυσύχναστα μέρη. Κατασκευάζονται από ανακυκλωμένα υλικά, γίνονται ένα με το σκηνικό της πόλης ή αποτελούν διαδραστικά έργα τέχνης και επαναπροσδιορίζουν την ελευθερία μας μέσα στον αστικό χώρο. [Πηγή: www.doctv.gr].
  Η ιδέα της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης σίγουρα δεν είναι μια νέα ιδέα, αφού από χρόνια λειτουργούν σε διάφορες χώρες του εξωτερικού. Μόνον πρόσφατα όμως άρχισαν να «ξεφυτρώνουν» με πολύ μεγάλη επιτυχία σε διάφορες και διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας (πανεπιστήμια, σχολεία, γειτονιές, παραθαλάσσια και νησιά). Ο καθένας μπορεί να αφήσει το δικό του βιβλίο και να πάρει ένα άλλο. Τα βιβλία έτσι ταξιδεύουν από αναγνώστη σε αναγνώστη και ζουν μια καινούρια ζωή αντί να παραμείνουν αζήτητα στα ράφια ή να πεταχτούν στα σκουπίδια.

Η Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη της «Ζωσιμαίας»

   Η δική μας μικρή ανταλλακτική βιβλιοθήκη αποτελεί, από τον Ιούνιο του
2017, ένα πειραματικό βιβλιοφιλικό project για την πόλη μας.
  Στην περίπτωσή μας, στη σκέψη αυτή μας οδήγησε η εμπειρία μας, είτε του να βλέπουμε βιβλία να πετιούνται στους κάδους της πόλης μας είτε και ανώνυμα στο κιβώτιο επιστροφής βιβλίων της Βιβλιοθήκης μας, μετά από εκκαθαρίσεις συνήθως των ατομικών βιβλιοθηκών. Σκεφτήκαμε έτσι να λειτουργήσει πιλοτικά στο χώρο μας.
  Στη ανταλλακτική βιβλιοθήκη μπορεί κανείς να αφήσει κανείς βιβλία, σχολικά βοηθήματα, comics, περιοδικά, ταξιδιωτικούς οδηγούς, παραμύθια, CDs ακόμη και παιχνίδια. Φυσικά το υλικό θα πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση και όχι να χρησιμοποιείται ως σκουπιδότοπος. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι διότι υπάρχει διαρκής ανακύκλωση του υλικού. Παροτρύνουμε επίσης τους χρήστες της ανταλλακτικής μας βιβλιοθήκης να γράψουν κάτι δικό τους στο τεκμήριο που αφήνουν ( μια υπογραφή, μια αφιέρωση, μια ενθύμηση…) ώστε μεταξύ των άλλων να αποτρέπεται και η εμπορική εκμετάλλευση του.

Πρόκειται για μια εναλλακτική εφαρμογή της παραδοσιακής δανειστικής βιβλιοθήκης αφού
– δεν απαιτεί καμία εγγραφή,
– είναι ανοικτή στο κοινό 24 ώρες το εικοσιτετράωρο,
-το υλικό το διαχειρίζονται οι ίδιοι που χρησιμοποιούν ανταλλακτικά τη βιβλιοθήκη και
– γενικά είναι μια ανοικτή βιβλιοθήκη.

LIME TECHNOLOGY IKE © 2024. ALL RIGHTS RESERVED.