Ποιητής και πεζογράφος της Νέας Αθηναϊκής σχολής/ Δωρεά Γεωργίου Γάγαρη (Γεροπλάτανος Ιωαννίνων1869-Αθήνα 1954) Δημοσιογράφος, Εκδότης της «Φωνής της Ηπείρου (15/09/1892-1918) και Βουλευτής Ιωαννίνων. Προσωπικά Αρχεία.
Χρονολογίες: 1852-1953
Μέγεθος: 244 φάκελοι
Περιεχόμενο: επιστολές, λογοτεχνικά κείμενα, περιοδικός τύπος, εφημερίδες, φωτογραφικό υλικό, λιθογραφία, χάρτης.
«Ο Γ. Γάγαρης λίγους μήνες πριν πεθάνει (1954), τακτοποίησε με προσοχή όλα τα χαρτιά
και τα κατάλοιπα που περιείχε το ΑΡΧΕΙΟ ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ που με τόση φροντίδα διατήρησε
επί 60 χρόνια τα συσκεύασε σε δύο κιβώτια και τα έστειλε, διά του Αρχιεπισκόπου
Σπυρίδωνος, στη ΖΩΣΙΜΑΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, όπου και παραμένουν ώσπου να
αρχίσει η λειτουργία της Βιβλιοθήκης.
Από τον κατάλογο των υποβληθέντων χειρόγραφών φαίνεται ότι υπάρχουν στα κιβώτια
και μερικά έργα του Κρυστάλλη που αναφέρονται για πρώτη φορά ή που θεωρούντο
χαμένα.»
Δηλαδή τα ποιήματα:
- Το κεφάλι του Βλαχάβα
- Ο αυλακάρης
- Ο παληόπυργος
- Ο έλατος
Πεζά:
- Αι νύμφαι (16 σελίδες)
- Στα μπουντρούμια (33 σελίδες)
- Λάκκα και Σούλι (71 σελίδες)
- Καήκανε τα Γιάννενα (35 σελίδες)
- Χειρόγραφον από 91 σελίδες (¨Παρά την πηγήν¨)
Πηγή: Μιχ.Περάνθης « Κρυστάλλης Άπαντα», Αθήνα 1959 ( β’ έκδοση)
«Παρέλαβα αυτά που ανήκαν στον αλησμόνητο ποιητή Κώστα Κρυστάλλη κατόπιν εντολής του πατέρα του, Δημήτριο Κρυστάλλη. Διαφύλαξα αυτά που δωρίζω σήμερα στο Δήμο Ιωαννιτών, μεταξύ των χειρογράφων υπάρχουν και τα δικά μου έργα ( Φωνή της Ηπείρου, Δωδώνης 1896 και 1899, Εθνικών διεκδικήσεων 1947, Χειρογράφων Βορειο- Ηπειρωτικού αγώνα και λοιπών). Όλα αυτά θα αποτελέσουν ξεχωριστό τμήμα στη Βιβλιοθήκη της Ζωσιμαίας Σχολής υπό την επιγραφή Τμήμα Κρυστάλλη – Γάγαρη.» Αθήνα, 10 Μαρτίου 1953
